Các nút dây thường dùng trên tàu thủy

Căn cứ vào kích thước và nhiệm vụ của tàu, phải trang bị cho tàu đầy đủ số lượng và chất lượng dây theo đúng quy định của cơ quan đăng kiểm, những dây thường dung trên tàu gồm: dây thực vật, dây tổng hợp (thường gọi là dây nilông), dây kim loại (dây cáp) và dây hỗn hợp là những dây làm từ sợ thực vật (sợi xenlulô), sợi tổng hợp hoặc sợi kim loại. Các đặc tính cơ bản của dây là sức kéo đứt, sức kéo làm việc, tính dẻo, tính đàn hồi.

• Dây thực vật: trên tàu thường sử dụng các loại dây thực vật như sau

• Dây gai: Dây gai được bện từ sợi cây lanh hoặc gai có độ dài từ 60cm trở lên. Dây gai chịu được sức kéo tốt có thể ngâm dầu hoặc không ngâm dầu. Dây gai ngâm dầu có độ chắc giảm khoảng từ 10-25% so với dây gai không ngâm dầu, nhưng tuổi thọ tăng lên vì hầu như không bị ẩm mục… Dây gai không ngâm dầu dễ bị ẩm, ngấm nước và mục khi bị ướt sẽ bị ngắn lại khoảng 30%
• Dây manila: loại dây này được bện từ sợi cây chuối rừng ở manila (Philipin) có màu vàng nâu, óng ánh. Dây manila có sợ dài, nhẹ dễ nổi trên mặt nước sử dụng trên tàu rất thích hợp. Tính đàn hồi lớn từ 15-20%, dẻo nhẹ khi rơi xuống nước ít bị ngấm nước và có khả năng nổi trên mặt nước.
  Dây manila dung làm dây lai dắt, buộc tàu, dây pa lăng, tết lưới…
• Dây dứa: Dây dứa làm bằng tơ dứa dại, có màu vàng nhạt, trắng bóng, so với dây manila thì yếu hơn kém đàn hồi có thể dùng làm dây buộc tàu, dây chằng cần cẩu, dây pa lăng.
• Dây dừa: Làm bằng sợi vỏ quả dừa có tính chất đàn hồi tốt nhẹ hơn dây manila và đàn hồi tốt trước khi bị kéo đứt có thể dài thêm 30-35% so với độ dài ban đầu, nhưng yếu hơn dây gai nhiều, do đó thường dùng buộc trên các tàu nhỏ ( như tàu hoa tiêu, tàu kéo, Sà lan …)

• Dây tổng hợp:  Chế tạo bằng sợ pôlime, như caprông, nilông, péclông, lavơsan…

Dây tổng hợp có đặc điểm chung là chắc, tốt, nhẹ và đàn hồi, không sợ axit loãng hoặc kiềm, không bị dầu mỏ, dung dich rửa hoặc muối tác dụng, không bị mốc mục, do đó giảm nhẹ được công tác bảo quản.
Nhược điểm chung của dây tổng hợp là: Dễ bị nhiễm điện tích do cọ xát trong quá trình làm việc, hiện tượng phóng điện của dây gây mất an toàn trong phòng chống cháy nổ, dễ bị lão hóa dưới tác dụng của ánh sáng mặt trời, giảm khả năng làm việc và tuổi thọ của dây.
Dây tổng hợp thường dung làm dây lai dắt, dây buộc tàu, dây palăng, dây cờ tín hiệu…

• Dây kim loại (dây cáp)

Được chế tạo bằng sợi thép nhiều cacbon, mặt trên được tráng kẽm hoặc nhôm để chống rỉ.
Dây cáp chịu được sức kéo lớn, khỏe hơn các loại dây trên cùng độ lớn khoảng 6 lần.
Trên tàu thường dùng các loại dây cáp sau:
+ Dây cáp mềm.
+ Dây cáp cứng vừa phải.
+ Dây cáp cứng.

• Dây hỗn hợp.

Dây hỗn hợp được chế tạo bằng cách kết hợp cả hai loại dây sợi và kim loại, nó tránh được nhược điểm của dây kim loại như không dẻo, không đàn hồi, trơn trượt và dễ gỉ.